Osmanlı'nın Yenilikçi Padişahı: II. Mahmut
Osmanlı İmparatorluğu'nun 30. padişahı olan II. Mahmut, 1808-1839 yılları arasında tahtta kaldı ve özellikle yaptığı köklü reformlarla Osmanlı tarihine damgasını vurdu. Sultan I. Abdülhamid'in torunu, Sultan I. Mahmut’un ise büyük yeğeni olan II. Mahmut, tahtta olduğu dönemde devletin modernleşmesini amaçlayan birçok adım attı.
Islahatların Öncüsü
II. Mahmut’un en dikkat çekici hamlelerinden biri, 1826 yılında Yeniçeri Ocağı’nı kaldırarak yerine Asakir-i Mansure-i Muhammediye adlı modern bir ordu kurmasıdır. Bu olay tarihe Vaka-i Hayriye (Hayırlı Olay) olarak geçmiştir. Bu sayede ordu disiplin altına alınmış, merkezi otorite güçlenmiştir.
Modernleşme Adımları
II. Mahmut döneminde kıyafet düzenlemelerinden tutun da devlet memurlarının eğitilmesine kadar birçok hamle yapılmıştır. İlk resmî gazete olan Takvim-i Vekayi onun döneminde çıkarılmış; karantina sistemi, posta teşkilatı ve nüfus sayımı gibi yenilikler de yine onun döneminde gerçekleştirilmiştir.
Merkeziyetçi Devlet Anlayışı
Taşra yönetimini denetim altına almayı hedefleyen II. Mahmut, ayanların yetkilerini sınırlamış ve merkezi hükümetin gücünü artırmıştır. Bu süreçte Tanzimat Fermanı’nın altyapısı hazırlanmış, yani ilerideki reformlara zemin yaratılmıştır.
Sonuç
II. Mahmut, Osmanlı Devleti'nin geleneksel yapısıyla modern devlet anlayışı arasında bir köprü kurmaya çalışan bir liderdi. Attığı adımlar bazı çevrelerde tepkiyle karşılansa da, onun cesur reformları olmasaydı Osmanlı'nın 19. yüzyılda direnç göstermesi pek mümkün olmayabilirdi.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder